Điều trị viêm da cơ địa theo y học cổ truyền

1. Thể thấp nhiệt 

Thể này thường gặp ở viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính, tổn thương da. 

Toàn thân tâm phiền, miệng khát, đại tiện táo, tiểu tiện ít và đỏ, rêu lưỡi vàng. 

- Pháp điều trị: Thanh nhiệt lợi thấp, lương huyết  giải độc 

- Phương điều trị:

Bài 1: Thổ phục linh 16g, Nhân trần 20g, Khổ sâm 12g, Kim ngân 16g, Hoàng bá nam 12g, Hạ khô thảo 12g, Ké đầu ngựa 12g, Hoạt thạch 8g.

Bài 2: Thanh nhiệt hóa thấp thang gia giảm: Hoàng cầm 12g, Hoàng bá 12g, Bạch tiểu bì, Phục linh bì 12g, Hoạt thạch 20g, Khổ sâm 12g, Sinh địa 20g, Ngân hoa 20g, Đạm trúc diệp 20g.

- Thuốc dùng ngoài:  

+ Khi bệnh mới phát chỉ đỏ tại chỗ, sẩn và mụn nước chưa vỡ, chưa xuất tiết: Lô cam thạch, dung dịch 2% băng phiến. 

+ Khi các mụn nước đã vỡ và xuất tiết nhiều thì nên dùng các thuốc thu liễm, tiêu viêm: sắc lấy nước đặc, đắp ướt các thuốc sau: Rau sam 60g, Hoàng bá, Sinh địa mỗi vị 30g, Bồ công anh, Long đởm thảo, Cúc hoa mỗi vị 30g 

+ Giai đoạn bong vảy: Cao thanh lương: Đương quy 30g, Tử thảo 6g, Đại hoàng 5g,  dầu thực vật 480g, sáp ong 120g. Hoặc cao hoàng liên: Hoàng liên 20g, vaselin 80g 

- Châm Cứu: 

+ Toàn thân:

• Hợp cốc: trừ phong 
• Túc tam lý: trừ thấp
• Huyết hải: hoạt huyết. 

+ Tại chỗ: tùy vị trí chàm ở cơ thể mà chọn huyệt cho phù hợp

+ Vùng tay: Khúc trì, Hợp cốc. Vùng chân: Tam âm giao, Dương lăng tuyền.

Dùng châm và cứu (nhất là cứu sáp) ở các điểm quanh vùng bị đau và ở các huyệt gần đó có thể mau khỏi 

2. Thể phong nhiệt

Thể này thường gặp ở viêm da cơ địa giai đoạn cấp tính, bệnh phát ra toàn thân.

- Pháp điều trị: Sơ phong, thanh nhiệt, trừ thấp

- Phương điều trị:

Bài 1: Tiêu Phong Đạo Xích Thang: Sinh địa, Xa tiền tử đều 16g, Ngưu bàng tử, Hoàng liên, Mộc thông, Khổ sâm, Hoàng bá 12g, Bạch tiên bì, Phục linh đều 8g, Bạc hà 4g. Sắc uống.

Bài 2: Tiêu Phong Tán: Kinh giới, Phòng phong, Ngưu bàng tử, Khổ sâm, Mộc thông đều 12g, Sinh địa 16g, Tri mẫu 8g, Thuyền thoái 6g, Thạch cao 20g. Sắc uống.

Bài 3: Long Đởm Tả Can Thang gia giảm: Long đởm thảo, Hoàng cầm, Chi tử, Mộc thông, Xa tiền tử, Sài hồ đều 8g, Sinh địa, Trạch tả đều 12g, Thuyền thoái 6g, Cam thảo 4g. Sắc uống.

- Châm cứu: như trên.

3. Thể huyết hư phong táo

Thể này hay gặp ở viêm da cơ địa giai đoạn mạn tính. 

Toàn thân  chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng, mạch trầm tế hoặc trầm hoãn. Tình trạng này do bệnh lâu ngày làm hao tổn âm huyết, huyết hư phong táo gây nên bệnh.

- Pháp điều trị: Khu phong, dưỡng huyết, nhuận táo. 

- Phương điều trị:

Bài thuốc 1: Tứ vật tiêu phong ẩm gia giảm: Thục địa, Sinh địa, Kinh giới đều 16g, Đương quy, Bạch thược, Thương truật, Phòng phong, Địa phu tử đều 12g, Khổ sâm, Thuyền thoái, Bạch tiên bì, Bạch tật lê đều 8g. Sắc uống.

Bài 2: Nhị Diệu Thang gia giảm: Hoàng bá, Hy thiêm thảo, Thương nhĩ tử, Bạch tiên bì, Phù bình đều 12g, Thương truật, Phòng phong đều 8g. Sắc uống.

4. Thuốc Nam

- Lá Thồm lồm tươi 5kg, cho vào 10 lít nước, đun cạn còn 2 lít, lọc và cô thành cao hoặc lấy lá tươi giã nát, thêm nước lạnh đun sôi, để ấm, lọc qua gạc thành một dung dịch đặc. Ngày bôi 2-3 lần. Kết quả tương đối cao.

Chú ý: Tránh chà xát làm bật máu, tróc da thêm.

- Bèo cái, số lượng nhiều ít tùy vết thương to hoặc nhỏ, rửa sạch bằng nước 3-4 lần, thêm ít muối vào giã nát, đắp vết thương. Thường chỉ đắp 1-2 lần chỗ vết thương không chảy nước nữa và điều trị 7-10 ngày là khỏi hẳn.

- Lá Trầu không tươi 2-3 lá, cắt thật nhỏ, cho vào 1 ly nhỏ. Dội nước sôi vào cho ngập lá. Đợi chừng 10-15 phút cho chất thuốc trong lá Trầu thấm ra. Dùng nước này rửa vết thương. Ngày làm 2-3 lần. Kết quả tốt.

- Vỏ cây Dâm bụt 20g, cạo vỏ bên ngoài, thái nhỏ. Bồ kết 10 quả, bỏ hột. Gừng tươi 1 miếng chừng 6g, thái nhỏ. Cho vào 2 lít nước, sắc còn 200ml, lọc bỏ bã, rồi lại sắc cho cô đặc sệt lại, để nguội, cho vào chai để dùng dần.